Acil tıp, ani oluşan, hemen müdahale edilmesi gereken, yaşamsal tehlike veya ciddi fonksiyon kaybına yol açan dahili, cerrahi ya da ruhsal tüm sağlık problemleri ile ilgilenen ve bunları ayrıştırma, tanıma, tedavi etme görevlerini üstlenen tıp dalıdır. Acil servis ise, acil tıp bölümünün yataklı hizmet verdiği hastane bölümünün adıdır.
Acil servislerde diğer polikliniklerde olduğu gibi önce gelen hasta değil durumu ciddi olan hastalar önce tedavi edilir.
Acil servise ayaktan başvuran hastaların triaj alanında ; ateş-nabız, tansiyon, solunum sayısı değerleri ve şikayetleri alınır. Ardından hastalar uygun alanlara yönlendirilir. Bu işlem genellikle acil tıp teknisyenleri ve hemşireler tarafından yönetilir.
Acil servisimiz, Uşak ilinden ve ilçelerinden ayrıca çevre illerin ilçelerinden başvuru alan, günlük 1000-2000 hastaya hizmet veren bölgesinin 3. basamak acil servis hizmeti veren tek sağlık kuruluşudur.
Acil tıp, randevusuz ve 24 saat çalışması bakımından hastanenin geri kalan bölümlerinden ayrılır. Bu sebeple ‘yedek/nöbetçi poliklinik’ gibi algılanır. Fakat bu son derece yanlıştır. Acil servisler, iş yoğunluğu ve dinamizmin yüksek olduğu yerlerdir. Bu sebepten polikliniğe başvurmak için beklenebilecek ve kolayca çözülebilecek problemler için meşgul edilmemesi gerekir. Zaten, kronik ilaçların raporlanması/reçetelendirilmesi, uzmanlık gerektirecek laboratuvar testleri ve tedaviler, rutin kontroller, günlük mazeret raporu yazılması gibi aciliyeti olmayan tıbbi işlemler acil servislerde yapılmaz.
Hastanemiz imkanları ve büyüklüğü ölçüsünde kadın doğum ve çocuk acil servisimiz, erişkin acilden ayrılmış olarak hizmet vermektedir. Erişkin acilimizde, Pandemi Acil, Sarı Alan 1, Sarı Alan 2, Travma, Kırmızı Alan, Resüsitasyon Alanı birimlerimiz bulunmaktadır. Çocuk travmalı hastalarımız erişkin acil travma birimimizde sağlık hizmeti almaktadırlar.Uluslararası parametreye göre acil servisin ilgilendiği hastalıkların listesi ise aşağıda sunulmuştur:
- Terör, sabotaj, kurşunlanma, bıçaklanma, kavga, vb
- İntihar girişimi
- Trafik kazası
- Ciddi yanıklar
- Bilinç kaybına neden olan her türlü durum
- Üremik ve diyabetik koma [Böbrek yetersizliğinin ve diyabet (şeker hastalığı)nın yol açtığı bilinç bulanıklığından başlayıp tam bilinç kaybına (koma) kadar yaşanabilecek durumlar]
- Menenjit, ensefalit, beyin absesi
- Ani felçler (inme)
- Ciddi alerjiye bağlı vakalar (Bu durumlarda kalp ritminde bozulma, solunum yollarında tıkanmaya yol açabilecek ciddiyette alerji ya da tansiyon düşmesi gibi belirtiler gözlenebilmektedir)
- Migren ve/veya kusma, bilinç kaybıyla birlikte görülen baş ağrıları
- Donma, soğuk çarpması
- Dalgıç (dekompresyon) hastalığı (Halk arasında “vurgun yemek” adıyla bilinir)
- Yüksekten düşme
- Ciddi göz yaralanmaları
- Aşırı saldırganlığa yol açan akut psikotik vakalar
- Ciddi iş kazaları, uzuv kopması
- Alt ekstremite ve omurga kırıkları: büyük dış veya iç kanamaya yol açan bacak kırıkları ve her türlü omurga kırıkları.
- Renal kolik
- Travmaya bağlı ortaya çıkan hayati tehlike taşıyan iç ya da dış kanamalar (akut masif kanamalar)
- İçi boş organların (mide, barsak vb) tıkanması, delinmesi, iltihaplanması ya da düğümlenmesi (akut batın)
- Elektrik çarpması
- Kalp krizi, aritmi (kalp ritminin düzensizleşmesi), hipertansif (yüksek tansiyonla ilgili) krizler (Bu gibi durumlar beyin kanamasına sebebiyet verebilmektedir)
- Astım krizi, akut solunum problemleri
- Suda boğulma
- Sıcak çarpması
- Zehirlenmeler
- Genel durum bozukluğun ile birlikte seyreden diyaliz hastalığı
- Yenidoğanda bilinç kaybı
- Tecavüz
- Enfeksiyon hastalıkları, sıcak çarpması, zehirlenme gibi çeşitli sebeplerle ortaya çıkabilen yüksek ateş sorunu (Kalp ritim bozukluğu, havale gibi sorunlara yol açabilmektedir. Ateş, ortalama 39,5 ve üzerindedir)
- Su kesesinin boşaldığı, başlamış doğum faaliyetleri
- Yetersiz bakım, ağır hastalık, yeterli beslenmeme, yaşlılık gibi nedenlerden kaynaklı genel sağlık durumunun tehlikeli boyutlara varan derecede bozulması
Acil Serviste Uygulanan Uygulamalar
- Acilde yapılan uygulamalar genellikle hastanın yaşamsal fonksiyonlarını normal düzeye getirmek veya normal düzeyde tutmak amaçlıdır. Hastalıkların kalıcı tedavisi burada sürdürülmez. En sık yapılan uygulamalar şunlardır:
- CPR, resüsitasyon ya da kalp akciğer canlandırması: Solunum ve/veya kalp atışının ani duruşunun ardından bu hayati organları tekrar çalışır hale getirme amacı taşıyan işlemler bütünüdür. Damar yolu açılması, kalp masajı, oksijen takılması, çeşitli ilaçların verilmesi, hastanın entübe edilmesi gibi pek çok ögesi vardır.
- Entübasyon: Hastanın kendi kendine soluk almasının mümkün olmadığı durumlarda akciğerlere inen ince bir boru boğazdan takılır ve oksijen cihazına bağlanır. Bu sayede akciğerlerin havalanması sağlanır.
- EKG, EKO gibi acil kalp görüntülemeleri
- Atelleme, alçı uygulaması
- Damar yolu ya da kas içine enjeksiyon yolu ile ilaç verilmesi
- Zehirlenmelerde panzehir uygulanması
- Aktif kömür uygulaması, mide yıkanması (zehirlenmeleri geri döndürmek amacı ile)
- Yara temizliği, pansumanı, dikişi
- Aşısız hayvan ısırıklarından sonra tetanoz ve kuduz aşısı uygulaması
- USG, röntgen, tomografi, MR gibi görüntüleme yöntemleri (yalnızca kaza, yaralanma, travma, inme gibi çok acil durumlarda uygulanır)
- Damar yolu ile sıvı eksiğinin giderilmesi
26 Aralık 2023