Acil
tıp, ani oluşan, hemen müdahale edilmesi gereken, yaşamsal tehlike veya
ciddi fonksiyon kaybına yol açan dahili, cerrahi ya da ruhsal tüm sağlık
problemleri ile ilgilenen ve bunları ayrıştırma, tanıma, tedavi
etme görevlerini üstlenen tıp dalıdır. Acil servis ise, acil tıp
bölümünün yataklı hizmet verdiği hastane bölümünün adıdır.
Acil servislerde diğer polikliniklerde olduğu gibi önce gelen hasta değil durumu ciddi olan hastalar önce tedavi edilir.
Acil
servise ayaktan başvuran hastaların triaj alanında ; ateş-nabız,
tansiyon, solunum sayısı değerleri ve şikayetleri alınır. Ardından
hastalar uygun alanlara yönlendirilir. Bu işlem genellikle acil tıp
teknisyenleri ve hemşireler tarafından yönetilir.
Acil
servisimiz, Uşak ilinden ve ilçelerinden ayrıca çevre illerin
ilçelerinden başvuru alan, günlük 1000-2000 hastaya hizmet veren
bölgesinin 3. basamak acil servis hizmeti veren tek sağlık kuruluşudur.
Acil
tıp, randevusuz ve 24 saat çalışması bakımından hastanenin geri kalan
bölümlerinden ayrılır. Bu sebeple ‘yedek/nöbetçi poliklinik’ gibi
algılanır. Fakat bu son derece yanlıştır. Acil servisler, iş yoğunluğu
ve dinamizmin yüksek olduğu yerlerdir. Bu sebepten polikliniğe başvurmak
için beklenebilecek ve kolayca çözülebilecek problemler için meşgul
edilmemesi gerekir. Zaten, kronik ilaçların
raporlanması/reçetelendirilmesi, uzmanlık gerektirecek laboratuvar
testleri ve tedaviler, rutin kontroller, günlük mazeret raporu yazılması
gibi aciliyeti olmayan tıbbi işlemler acil servislerde yapılmaz.
Hastanemiz
imkanları ve büyüklüğü ölçüsünde kadın doğum ve çocuk acil servisimiz,
erişkin acilden ayrılmış olarak hizmet vermektedir. Erişkin acilimizde,
Pandemi Acil, Sarı Alan 1, Sarı Alan 2, Travma, Kırmızı Alan,
Resüsitasyon Alanı birimlerimiz bulunmaktadır. Çocuk travmalı
hastalarımız erişkin acil travma birimimizde sağlık hizmeti
almaktadırlar.Uluslararası parametreye göre acil servisin ilgilendiği hastalıkların listesi ise aşağıda sunulmuştur:
- Terör, sabotaj, kurşunlanma, bıçaklanma, kavga, vb
- İntihar girişimi
- Trafik kazası
- Ciddi yanıklar
- Bilinç kaybına neden olan her türlü durum
- Üremik
ve diyabetik koma [Böbrek yetersizliğinin ve diyabet (şeker
hastalığı)nın yol açtığı bilinç bulanıklığından başlayıp tam bilinç
kaybına (koma) kadar yaşanabilecek durumlar]
- Menenjit, ensefalit, beyin absesi
- Ani felçler (inme)
- Ciddi
alerjiye bağlı vakalar (Bu durumlarda kalp ritminde bozulma, solunum
yollarında tıkanmaya yol açabilecek ciddiyette alerji ya da tansiyon
düşmesi gibi belirtiler gözlenebilmektedir)
- Migren ve/veya kusma, bilinç kaybıyla birlikte görülen baş ağrıları
- Donma, soğuk çarpması
- Dalgıç (dekompresyon) hastalığı (Halk arasında “vurgun yemek” adıyla bilinir)
- Yüksekten düşme
- Ciddi göz yaralanmaları
- Aşırı saldırganlığa yol açan akut psikotik vakalar
- Ciddi iş kazaları, uzuv kopması
- Alt ekstremite ve omurga kırıkları: büyük dış veya iç kanamaya yol açan bacak kırıkları ve her türlü omurga kırıkları.
- Renal kolik
- Travmaya bağlı ortaya çıkan hayati tehlike taşıyan iç ya da dış kanamalar (akut masif kanamalar)
- İçi boş organların (mide, barsak vb) tıkanması, delinmesi, iltihaplanması ya da düğümlenmesi (akut batın)
- Elektrik çarpması
- Kalp
krizi, aritmi (kalp ritminin düzensizleşmesi), hipertansif (yüksek
tansiyonla ilgili) krizler (Bu gibi durumlar beyin kanamasına sebebiyet
verebilmektedir)
- Astım krizi, akut solunum problemleri
- Suda boğulma
- Sıcak çarpması
- Zehirlenmeler
- Genel durum bozukluğun ile birlikte seyreden diyaliz hastalığı
- Yenidoğanda bilinç kaybı
- Tecavüz
- Enfeksiyon
hastalıkları, sıcak çarpması, zehirlenme gibi çeşitli sebeplerle ortaya
çıkabilen yüksek ateş sorunu (Kalp ritim bozukluğu, havale gibi
sorunlara yol açabilmektedir. Ateş, ortalama 39,5 ve üzerindedir)
- Su kesesinin boşaldığı, başlamış doğum faaliyetleri
- Yetersiz
bakım, ağır hastalık, yeterli beslenmeme, yaşlılık gibi nedenlerden
kaynaklı genel sağlık durumunun tehlikeli boyutlara varan derecede
bozulması
Acil Serviste Uygulanan Uygulamalar
- Acilde
yapılan uygulamalar genellikle hastanın yaşamsal fonksiyonlarını normal
düzeye getirmek veya normal düzeyde tutmak amaçlıdır. Hastalıkların
kalıcı tedavisi burada sürdürülmez. En sık yapılan uygulamalar
şunlardır:
- CPR, resüsitasyon ya da kalp akciğer canlandırması:
Solunum ve/veya kalp atışının ani duruşunun ardından bu hayati
organları tekrar çalışır hale getirme amacı taşıyan işlemler
bütünüdür. Damar yolu açılması, kalp masajı, oksijen takılması, çeşitli
ilaçların verilmesi, hastanın entübe edilmesi gibi pek çok ögesi vardır.
- Entübasyon:
Hastanın kendi kendine soluk almasının mümkün olmadığı durumlarda
akciğerlere inen ince bir boru boğazdan takılır ve oksijen cihazına
bağlanır. Bu sayede akciğerlerin havalanması sağlanır.
- EKG, EKO gibi acil kalp görüntülemeleri
- Atelleme, alçı uygulaması
- Damar yolu ya da kas içine enjeksiyon yolu ile ilaç verilmesi
- Zehirlenmelerde panzehir uygulanması
- Aktif kömür uygulaması, mide yıkanması (zehirlenmeleri geri döndürmek amacı ile)
- Yara temizliği, pansumanı, dikişi
- Aşısız hayvan ısırıklarından sonra tetanoz ve kuduz aşısı uygulaması
- USG, röntgen, tomografi,
MR gibi görüntüleme yöntemleri (yalnızca kaza, yaralanma, travma, inme
gibi çok acil durumlarda uygulanır)
- Damar yolu ile sıvı eksiğinin giderilmesi